Osmanlı Devletinde görev yapmış ve bir döneme adı verilen devşirme kökenli devlet adamı ve sadrazam.
Kanuni Sultan Süleyman zamanında, Barbaros Hayrettin Paşa'nın hayatını kaybetmesiyle 1546-1550 yılları arasında Kaptanı Derya görevine atanmıştır.
Kanuni Sultan Süleyman döneminin son zamanlarında, II. Selim Döneminin tamamında ve III. Murat Döneminin ilk zamanlarında toplamda 13 yıl Sadrazamlık görevini yürütmüş bir devlet adamıdır.
İnebahtı yenilgisi sonrasında Venedik elçisine: Biz Kıbrıs'ı alarak kolunuzu kestik siz İnebahtı'da ordumuzu yakarak sakalımızı kestiniz, kesilen kol bir daha çıkmaz fakat kesilen sakal daha gür çıkar.'' tarihi sözü söylemiştir. Söylediği gibi onun döneminde eskisinden çok daha güçlü bir donama kurulmuştur.
Don-Volga ve Süveyş Kanal Projelerini ilk kez gündeme getiren kişi Sokollu Mehmet Paşa'dır. Gerekli koşullar sağlanamadığı için o dönem bu projeler hayata geçirilememiştir.
Yaşadığı dönemde bir çok mimari eser yaptıran Sokollu Mehmet Paşa, 1579 yılında suikast sonucu öldürülmüştür.
Devlet yönetimi konusunda tecrübeli olan Sokollu Mehmet Paşa'nın ölümünden sonra yeri doldurulamamış ve Sokollu'nun ölümünden sonra Osmanlı Devleti duraklama dönemine girmiştir.
